Grensoverschrijdend gedrag & VOG

Het kan gebeuren dat sportclubs worden geconfronteerd met ongewenst gedrag. Denk bijvoorbeeld aan schelden, pesten, bedreigen van scheidsrechters, discriminerende opmerkingen en seksuele intimidatie. Ook binnen de petanquesport vindt helaas ongewenst en grensoverschrijdend gedrag plaats. De NJBB is via NOC*NSF aangesloten bij Centrum Veilige Sport Nederland, met als doel petanque veilig, eerlijk, integer, gezond en vooral leuk te houden voor iedereen. De NJBB heeft een bondsbeleid geformuleerd om een veilig sportklimaat te creëren en goede begeleiding te bieden.

Wat is grensoverschrijdend gedrag (GOG)?
Grensoverschrijdend gedrag (GOG) in de sport is elke vorm van gedrag of toenadering, in verbale, non-verbale, digitale of fysieke zin, die:

  • door de persoon die het ondergaat als gedwongen en/of ongewenst wordt ervaren;
  • als doel of gevolg heeft de waardigheid van de persoon aan te tasten;
  • plaatsvindt onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met het beoefenen van de sport en waarin de spelregels of reglementen niet voorzien.

Van grensoverschrijdend gedrag is in het bijzonder sprake wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende, sociaal onveilige of kwetsende situatie wordt gecreëerd. De ervaring van de sporter is daarbij leidend. Dit wil zeggen: zodra een sporter zegt ongewenst gedrag te ervaren, moet je deze uiting serieus nemen.

Waar kan ik GOG melden?
Ook in jouw petanquevereniging kan grensoverschrijdend gedrag plaatsvinden en dat heeft veel impact op de betrokkene(n), op je organisatie/vereniging én op het sportplezier van betrokkenen. Krijg je te maken met grensoverschrijdend gedrag of zie je het gebeuren? Neem dan contact op met Centrum Veilige Sport Nederland. Dit kan door te bellen naar 0900-2025590 of een e-mail te sturen naar centrumveiligesport@nocnsf.nl.

Hoe kun je preventiebeleid implementeren binnen je vereniging?
Centrum Veilige Sport Nederland heeft de speciale tool High 5! ontwikkeld voor sportbestuurders en vrijwilligers van sportverenigingen en helpt om op een laagdrempelige en eenvoudige manier inzicht te krijgen in wat een vereniging kan doen om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Doorloop de 5 stappen en optimaliseer het sportklimaat binnen jouw vereniging.

Meldingplicht seksuele intimidatie
Sinds 1 april 2019 is er een meldplicht opgenomen in het tuchtreglement seksuele intimidatie (artikel 3) bij het Instituut Sportrechtspraak (ISR). Dit betekent dat dit van toepassing is voor alle (64) sportbonden die voor seksuele intimidatie zaken bij het ISR zijn aangesloten, waaronder de NJBB. Bestuurders en begeleiders van sportverenigingen zijn verplicht om vermoedens van seksuele intimidatie te melden aan hun eigen sportbond of het Centrum Veilige Sport Nederland (CVSN).

Vertrouwenspersoon voor de vereniging
Uiteraard kan een vereniging ook een eigen vertrouwenspersoon aanstellen. Het is in dit geval van belang dat de vereniging goed heeft uitgezocht wat noodzakelijk is voor het aanstellen van een vertrouwenspersoon. De vertrouwenscontactpersoon (VCP) is binnen de sportvereniging of sportbond het eerste aanspreekpunt voor iedereen die een vraag heeft over of te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag. De VCP fungeert als eerste opvang voor leden (sporters, ouders van sporters, toeschouwers, kaderleden, vrijwilligers, bestuur) met een klacht of een vraag. Ze bieden een luisterend oor, geven raad en verwijzen door voor geschikte hulp. Daarnaast adviseren en stimuleren ze de vereniging of bond om preventieve maatregelen te nemen. Kijk hier voor meer informatie en opleidingsmogelijkheden.

Verklaring Omtrent Gedrag (VOG)
Ook in de sport komt helaas ongewenst gedrag voor. Sportclubs die hierop preventief beleid voeren, vergroten de kans om (seksueel) grensoverschrijdend gedrag te voorkomen, op te sporen en aan te pakken. Een belangrijke maatregel daarvoor is het aanvragen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) voor vrijwilligers, die werken met minderjarigen of sporters met een verstandelijke beperking. Het aanvragen van de VOG voor vrijwilligers wordt gestimuleerd door de overheid en is daarom, mits wordt voldaan aan enkele voorwaarden, gratis.

VOG-aanvraag
Sportclubs die voor hun vrijwilligers gratis VOG’s willen aanvragen, kunnen zich aanmelden op de website www.gratisVOG.nl. Door het beantwoorden van enkele vragen kan bepaald worden of ze voldoen aan de voorwaarden om mee te doen aan de regeling gratis VOG. Als de aanmelding wordt goedgekeurd door het ministerie van Veiligheid en Justitie, dan kunnen de vrijwilligers van die organisatie gratis digitaal VOG’s aanvragen. Daarmee vervalt dus het betalen en bij NOC*NSF declareren van de VOG en wordt het een stuk eenvoudiger.” Het is nog steeds mogelijk om de VOG via de gemeente of (rechtstreeks) digitaal aan te vragen. Echter, de VOG is alleen gratis wanneer vooraf goedkeurig is verkregen dat de organisatie deel mag nemen aan de regeling gratis VOG (via aanmelding op www.gratisvog.nl).

Breder preventief beleid
Heb je als vereniging ondersteuning nodig bij het opzetten van preventief beleid? Dan kun je in het kader van de gratis VOG-regeling gebruik kunnen maken van ondersteuning vanuit CVSN.